Η συγγραφή μιας φοιτητικής εργασίας είναι δύσκολη υπόθεση, ειδικά όταν πρόκειται για την τελική εργασία και τη απόκτηση του πτυχίου. Πολλές φορές οι καθηγητές καλούνται να διορθώσουν μία εργασία η οποία παρουσιάζει πολλά λάθη.
Λόγω της πλούσιας γλώσσας μας, είναι φυσικό να κάνουμε ορισμένα λάθη, όταν μιλάμε ή γράφουμε. Στο γραπτό λόγο τα λάθη αυτά αφορούν συνήθως την ορθογραφία και τη σύνταξη. Πολλά από αυτά τα λάθη, επειδή επαναλαμβάνονται συχνά και από πολλούς, έχουν ήδη γίνει κατά κάποιο τρόπο αποδεκτά και δεν προσκρούουν πλέον στο γλωσσικό μας αίσθημα.
Διαβάστε παρακάτω τα πιο συχνά λάθη που γίνονται από τους φοιτητές και προσπαθήστε να τα αποφύγετε.
Μορφολογία κειμένου
- Σημεία στίξης: μετά από όλα τα σημεία στίξης ακολουθεί ένα κενό διάστημα. Δεν χρησιμοποιούνται κενά μετά από τα σημεία στίξης εντός των συντομογραφιών (π.χ., κ.ο.κ., κ.ά.). Επίσης, δεν χρησιμοποιείται ποτέ κενό διάστημα πριν από τα σημεία στίξης. Οι παρενθέσεις και οι παύλες ενσωματώνονται στο κείμενο που περιέχουν, δηλαδή υπάρχει ένα κενό διάστημα πριν
το άνοιγμα της παρένθεσης ή πριν την πρώτη παύλα αλλά δεν υπάρχει κενό διάστημα πριν το κλείσιμο της παρένθεσης ή πριν τη δεύτερη παύλα. Δεν χρησιμοποιούμε δύο ή περισσότερα
συνεχόμενα κενά διαστήματα σε καμία περίπτωση στο κείμενο. Επίσης, δεν πρέπει να γίνεται συλλαβισμός των λέξεων, δηλαδή δεν πρέπει να χωρίζονται οι λέξεις με παύλα στο
τέλος μιας αράδας. - Παράγραφοι: Χρησιμοποιείται διπλό διάστιχο σε όλη την έκταση του κειμένου (εξαιρούνται οι πίνακες και τα σχήματα, όπου μονό ή ενάμιση διάστιχο είναι επίσης αποδεκτό, ενώ οι υποσημειώσεις των σελίδων αναγράφονται με μονό διάστιχο). Η πρώτη σειρά κάθε παραγράφου πρέπει να ξεκινάει με εσοχή. Αυτός ο κανόνας δεν ισχύει στην περίληψη, καθώς και στις
επικεφαλίδες, στους τίτλους των πινάκων και των σχημάτων, στις σημειώσεις και στις παραθέσεις αυτούσιων τμημάτων ενός κειμένου. Η στοίχιση του κειμένου των παραγράφων
είναι αριστερά (δεν χρησιμοποιείται πλήρης στοίχιση). - Γραμματοσειρά: προτείνεται η γραμματοσειρά Times New Roman, μεγέθους 12 στιγμών. Άλλες αποδεκτές γραμματοσειρές είναι οι Arial μεγέθους 11 στιγμών, η Calibri μεγέθους 11 στιγμών, η Lucida Sans Unicode μεγέθους 10 στιγμών και η Georgia μεγέθους 11 στιγμών. Στις υποσημειώσεις των σελίδων χρησιμοποιείται γραμματοσειρά μεγέθους 10 στιγμών.
Συντακτικά και ορθογραφικά λάθη
- απ’ ό,τι και όχι απ’ ότι (αλλά παρ’ ότι / παρότι)
- διά και όχι δια (αλλά για)
- καθένας / καθεμιά / καθένα και όχι κάθε ένας ή καθ’ ένας / κάθε μια ή κάθε μία / κάθε ένα ή καθ’ ένα
- καθετί και όχι κάθε τι
- καθότι / καθ’ ότι και όχι καθ’ ό,τι
- καμία/ καμιά και όχι καμμία / καμμιά
- οτιδήπoτε και όχι ο,τιδήποτε
- παρ’ όλα αυτά και όχι παρόλα αυτά
- πληρoίς /πληρoί και όχι πληρείς/πληρεί
- μ’ εμένα και όχι με μένα
- μ’ εσένα και όχι με σένα
- μ’ εσάς και όχι με σας
- σ’ εμένα και όχι σε μένα
- σ’ εσένα και όχι σε σένα
- σ’ εσάς και όχι σε σας αλλά από/για (ε) μένα / (ε) σένα / εσάς/σας
- μέσ’: πριν από φωνήεν μέσ’ από το σπίτι αλλά μες: πριν από σύμφωνο μες στο σπίτι
- φώναξέ τες (= αυτές) και όχι φώναξέ τις (αλλά τις φώναξε)
- εκτός και όχι εχτός
- παρεμπιπτόντως και όχι παρεπιπτόντως
- στη διαπασών και όχι στο διαπασών
- απoρώ και εξίσταμαι και όχι απορώ και εξανίσταμαι
- άvoιξε ο ασκός του Αιόλου και όχι οι ασκοί του Αιόλου
- δεν έχει πού την κεφαλήν κλίνη και όχι πού την κεφαλήν κλίναι
- διά του λόγου το ασφαλές και όχι διά του λόγου το αληθές
- μέτρον άριστον και όχι παν μέτρον άριστον
- πνέει τα λοίσθια και όχι πνέει τα ολίσθια
- υπέρ το δέον και όχι υπέρ του δέοντος
- ανέκαθεν και όχι απ(ό) ανέκαθεν ή εξ ανέκαθεν
- δίνω το «παρών» (= παρουσία) και όχι δίνω το παρόν (= το τώρα)
- δυνάμει και όχι εν δυνάμει
- εν πάση περιπτώσει (δοτ. της φράσης «πάσα περίπτωσις) και όχι εν πάσει περιπτώσει
- επί το έργον και όχι επί τω έργω
- επί τούτου σημαίνει επάνω σ’ αυτό, επ’ αυτού και όχι ειδικά για αυτό
- επί τούτω σημαίνει ειδικά για αυτό και όχι επάνω σ’ αυτό
- προς τούτο σημαίνει για το σκοπό αυτό
- προς τούτοις / επί τούτοις σημαίνει επιπλέον, επιπροσθέτως, προσέτι
- λόγου χάρη / χάριν και όχι λόγω χάρη
- μακρόθεν και όχι εκ του μακρόθεν (αλλά εκ του σύνεγγυς)
- όσον αφορά και όχι ως αναφορά
- ο / του / τον/ το περί ου ο λόγος
- η / της / την περί ης ο λόγος και όχι η/της /την περί ου ο λόγος
- οι /των/τους/τις/τα περί ων ο λόγος και όχι οι/των /τους/τις/τα περί ου ο λόγος
- ο, του, τον/η, της, την/ το /οl / των/ τους / τις / τα πλησίον (άκλιτο) και όχι των πλησίων
- πόσω μάλλον και όχι κατά πόσο μάλλον
- (ένα, δύο , τρία … ) τοις εκατό και όχι (δύο, τρία … ) τα εκατό
- ο, του, τον/ η, της, την/ το … υπ’ αριθμόν ένα (άκλιτο) και όχι υπ’ αριθμόν ένας ή υπ’ αριθμόν μία
- από μέρους (μου … ) όσον αφορά (εμένα . . . ) , από την πλευρά (μου . . . )
- εκ μέρους (μου … ) με εντολή (μου . . . ), εξ ονόματός (μου … )
- ενάντια (τροπικό επίρρημα): αντίθετα
- εναντίoν (πρόθεση) με γενική: κατά
- κατ’ αρχάς αρχικά (χρόνος)
- κατ’ αρχήν / καταρχήν στα βασικά σημεία (τρόπος)
- να’ μαι (να είμαι) αλλά να με (δες με, δείτε με)
- ό,τι (αναφορικό – χρονικό) αλλά οτιδήποτε (αοριστολογικό)
- ότι (ειδικό)
- καθότι ή καθ’ ότι (αιτιολογικό)
- πολύς / η πολλή / το πολύ (επίθετο)
- πολύ (επίρρημα)
- Τα αριθμητικά (απόλυτα) δεκατρία / δεκατέσσερα / δεκαπέντε / δεκαέξι / δεκαεπτά / δεκαοκτώ / δεκαεννέα γράφονται με μία λέξη
- Τα σύνθετα με δεύτερο συνθετικό το επίθετο μισός γράφονται με η στην κατάληξη, αν το πρώτο συνθετικό είναι το αρσενικό ένας ή το θηλυκό μία και με ι σε όλες τις άλλες περιπτώσεις. Δηλαδή: ενάμισης (αρσ.) / μιάμιση (θηλ.) / ενάμισι (ουδ.) / δυόμισι / εξίμισι. Επίσης: τρεισήμισι (μήνες / ώρες κτλ.) αλλά τριάμισι (λεπτά /xρόνια) κτλ.
- εννέα / εννιά / εννιακόσια / εννιακοσιοστός αλλά ένατoς / ενενήντα / ενενηκoστός
- όταν μιλάμε για ώρα, λέμε: στη μία και όχι στις μία / στη μιάμιση και όχι στις μιάμιση
- όταν μιλάμε για ηλικία, λέμε: είκoσι, τριάντα . . . ενός ετών και όχι είκοσι, τριάντα .. ενός έτους
Τελικό – ν
Το τελικό -ν παραμένει όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από φωνήεν ή από στιγμιαίο ή διπλό σύμφωνο (κ, π, τ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ, ψ, ξ). Το τελικό -ν χάνεται όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από εξακολουθητικό σύμφωνο (γ, β, δ, χ, φ, θ, μ, ν, λ, ρ, σ, ζ). Για να αποφευχθεί η σύγχυση μεταξύ αρσενικού και ουδετέρου γένους αποφασίστηκε το τελικό ν να διατηρείται πάντα στα αρσενικά άρθρα και στις αντωνυμίες. Επίσης το σαν κρατάει πάντα το τελικό ν. Παραμένει ενίοτε στο απαγορευτικό μη(ν) μπροστά από τις μετοχές σε -οντας και -ώντας ( μην έχοντας) αλλά ποτέ στις λόγιες μετοχές (οι μη καπνίζοντες). Παραμένει στο αριθμητικό εκατό(ν), όταν συνδυάζεται με άλλον αριθμό που αρχίζει από φωνήεν. Παραμένει στην αιτιατική μιαν, όταν ακολουθεί λέξη που από α.